1 Mayıs Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günümüz kutlu olsun. TV 48 Ailesi...

Emek, sermayenin öncüsüdür ve ondan üstündür. Sermaye ancak ve ancak emeğin meyvesidir. Emek yoksa sermaye olmaz. Emeğin ve emekçinin yanında olarak 1 Mayıs Birlik, Mücadele ve Dayanışma Günümüz kutlu olsun. TV 48 Ailesi...

1 Mayıs İşçi Bayramı veye Uluslararası İşçi Günü olarak da adlandırılan 1 Mayıs , tarihi mücadeleleri ve kazanımları anma günüdür.1 Mayıs'ta birçok ülkede gözlemlenen emek hareketi Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da işçi bayramı olarak bilinen benzer kutlama , Eylül ayının ilk Pazartesi günü gerçekleşmektedir.

1889'da sosyalist gruplar ve sendikalardan oluşan uluslararası bir federasyon, 1 Mayıs'ı işçileri destekleme günü olarak belirledi.Chicago'da Haymarket İsyanı ( 1886). Beş yıl sonra, ABD Basın işçileri. İşçi Bayramı'nın sosyalist kökenlerinden rahatsız olan Grover Cleveland , bazı eyaletlerde Eylül ayının ilk Pazartesi günü düzenlenen İşçi Bayramı'nı işçilerin onuruna resmi ABD tatili yapmak için yasayı imzaladı. Kanada çok geçmeden resmi tatil ilan etti.

Avrupa'da 1 Mayıs tarihsel olarak kırsal pagan festivalleriyle ilişkilendirildi , ancak günün orijinal anlamının yerini yavaş yavaş işçi hareketi ile modern birlik aldı. İçindeSovyetler Birliği liderleri, Avrupa ve ABD'deki işçileri kapitalizme karşı birleşmeye teşvik edeceğine inanarak yeni tatili kucakladı . Gün, Sovyetler Birliği'nde ve Doğu Bloku ülkelerinde önemli bir tatil haline geldi ve üst düzey hükümet ve Komünist Parti görevlilerinin başkanlık ettiği Moskova'daki Kızıl Meydan'da düzenlenen, işçileri kutlayan ve Sovyet askeri gücünü sergileyen yüksek profilli geçit törenleri düzenlendi. Almanya'da İşçi Bayramı, 1933'te İşçi Bayramı'nın yükselişinden sonra resmi tatil oldu.Nazi Partisi . ironik olarak, Almanya tatilin ilan edilmesinden bir gün sonra özgür sendikaları kaldırdı ve Alman işçi hareketini fiilen yok etti.

20. yüzyılın sonlarında Doğu Avrupa'da Sovyetler Birliği'nin dağılması ve komünist hükümetlerin çöküşüyle ​​birlikte, bu bölgedeki büyük ölçekli 1 Mayıs kutlamalarının önemi azaldı. Dünya çapında onlarca ülkede ise 1 Mayıs resmi tatil olarak kabul edilmekte, piknik ve partilerle kutlanmaya devam ederken, işçileri desteklemek için gösteri ve mitinglere de vesile olmaktadır.
 

Osmanlı ve Türkiye'de 1 Mayıs...

Osmanlı Devleti döneminde işçi örgütlenmesinin en gelişmiş olduğu yer Selanik'ti ve 1911 yılında burada tütün, liman ve pamuk işçileri, 1 Mayıs gösterisi düzenleyerek bu günü kutladılar.1912 yılında İstanbul'da ilk defa 1 Mayıs kutlaması gerçekleşti.1923 yılında 1 Mayıs günü yasal olarak "İşçi Bayramı" ilan edildi.1924'te hükûmet kitlesel 1 Mayıs kutlamalarını yasakladı.1925'te çıkan Takrir-i Sükun Yasası, İşçi bayramını kutlamayı yasakladı ve uzun yıllar bu yasak geçerliliğini korudu.1935 yılında 1 Mayıs'a "Bahar ve Çiçek Bayramı" adı verildi ve ücretsiz tatil günü ilan edildi.1976 yılında uzun yıllar sonra ilk defa geniş katılımlı 1 Mayıs kutlaması Taksim'de Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun organizasyonu altında gerçekleşti.
 

Kanlı 1  Mayıs...

1977 yılında İstanbul Taksim Meydanı'nda yaklaşık 500 bin kişiyle en geniş katılımlı 1 Mayıs toplantısı düzenlendi. Ancak, göstericilerin üzerine ateş açıldı ve göstericilerden 34'ü, yaralanarak ve üstlerine ateş açılması sonucu çıkan izdihamda ezilerek öldü. 1977 yılının 1 Mayıs günü, tarihe Kanlı 1 Mayıs olarak geçti. Askeri darbe hazırlığı olarak yapıldığı Millî İstihbarat Teşkilatı tarafından Başbakan Süleyman Demirel'e rapor edilince, Kara Kuvvetleri Komutanı Namık Kemal Ersun derhal re'sen emekliye sevk edildi.1978'de yüzbinlerce kişi tarafından Taksim Meydanı'nda kutlandı.1979'da Sıkıyönetim Komutanlığı İstanbul'da miting yapılmasına izin vermedi, sokağa çıkma yasağı ilan etti. Buna rağmen İstanbul sokaklarında yüzbinlere ulaşan rakamlarla korsan 1 Mayıs kutlandı.

 

1980'ler

1981'de Millî Güvenlik Konseyi 1 Mayıs'ı resmi tatil günü olmaktan çıkardı.1989'da trafik polisinin açtığı ateş sonucu işçi Mehmet Akif Dalcı yaşamını yitirdi.

1990'lar

1996'da Taksim Meydanı'nın yasaklı olduğu gerekçesiyle Kadıköy'de düzenlenen 1 Mayıs kutlamalarına yaklaşık 150 bin kişi katıldı. Eylemin ilk dakikalarında polisin silahsız göstericilere açtığı ateş sonucu 3 kişi hayatını kaybedince, Kadıköy'de büyük bir kitlesel isyan gerçekleşti. Bu olaydan sonra Kadıköy 2005 yılına kadar 1 Mayıs kutlamalarına yasaklı kaldı. Ayrıca telsizinin sesini açık unutan bir sivil polisin göstericiler tarafından oldukça şiddetli bir şekilde dövülmesini Star TV'nin naklen duyurması ve bir başka yerde polislerin eğlenerek seyrettiği bir linç girişimini de naklen yayınlamasıyla hafızalara kazındı.

2000'ler

2006 yılında en geniş katılımın yaşandığı ilçe Kadıköy oldu. Çeşitli sendikalar ve gruplar saat 12:00 sularında Rıhtım Caddesi'ne yürüdü. Düzenlenen miting sonrası saat 16:00 sularında gruplar tamamen dağıldı.
2007 yılında 1 Mayıs'ı tekrar Taksim'de kutlayarak aynı zamanda 1977'de olan olayları anmak isteyen grupları polis silah, biber gazı, gaz bombası kullanarak durdurmaya çalıştı. 100'den fazla kişi yaralandı.Valiliğe göre 580, diğer kaynaklara göre 700'e yakın gözaltı gerçekleşti. İbrahim Sevindik adındaki bir vatandaş hayatını kaybetti.
2008 Nisan'ında, 1 Mayıs'ın "Emek ve Dayanışma Günü" olarak kutlanması kabul edildi.
2008 yılında sendikaların hükümetle 1 Mayıs'ı Taksim'de kutlama konusunda uzlaşamaması sonucunda sendikalar, Taksim'e yürüme kararı aldı ve bazı sol görüşlü partiler de bu yürüyüşe katılacaklarını açıkladı. Bunun üzerine, güvenlik güçleri bir gün öncesinden hazırlıklara başladı ve sabah 06:30'dan itibaren Şişli'de, Osmanbey'de, Pangaltı'da, Nişantaşı'nda, Okmeydanı'nda, Dolapdere'de ve Kurtuluş'ta olaylar çıktı. Polisin, , Makina Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi, ÖDP ve Halkın Kurtuluş Partisi binasında yönelik tutumu ve bir hastanenin acil servisi girişinde gaz bombası atarak birçok kişinin yaralanmasına neden olması çok tartışıldı. Polis; bu olaylar sırasında biber gazı, gaz bombası, tazyikli ve boyalı su kullandı. DİSK binası önündeki olaylarda CHP milletvekili Mehmet Ali Özpolat, sıkılan biber gazı nedeniyle kalp spazmı geçirdi. Okmeydanı'nda Burhan Gül isimli 19 yaşında bir genç, başından plastik mermiyle vurularak yaralandı. Ayrıca Ankara'da Sıhhiye Meydanı'nda yapılan kutlamalarda da olaylar çıktı ve polis, göstericilere gaz bombalarıyla müdahale etti. Ankara'da Sakarya Meydanı'nada yapılan kutlama olaysız sona erdi.
2009 Nisan'ında Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne verilen önergeden sonra 1981'den sonra tekrar resmi bayram olarak kabul edildi.
2009 Nisan Taksim'e çıkılmasına izin verilmedi.
 

2010'lar

2010 1 Mayıs 140 bin kişinin katılımıyla Taksim'de kutlandı. (Resmi rakamlara göre).
2011 1 Mayıs hafif olaylarla kutlandı.
2012 1 Mayıs polis gözetiminde kutlandı.
2013 1 Mayıs'tan 4 ay önce Taksim'i Yayalaştırma projesi adı altında 1 Mayıs'ın Taksim'de kutlanılması yasaklanmasına rağmen bazı gruplar Taksim'de kutlamaya çalıştı. Polis, göstericilere izin vermedi ve göstericilere karşı ateşli ve ateşsiz silah kullandı. Hastanelere gaz bombası atıldı ve ambulanslar durduruldu. 1977'den sonra olaylı bir 1 Mayıs olarak tarihe geçti.
 

2020 Korona krizinde olaylı 1 Mayıs kutlamaları...

 

1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü nedeniyle Taksim Meydanı'ndaki Cumhuriyet Anıtı’na çiçek bırakmak isteyen DİSK üyeleri ve genel başkanı, polis tarafından gözaltına alındı.

İstanbul’da Taksim Meydanı'nda Cumhuriyet Anıtı'na çiçek bırakmak isteyen Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) üyeleri, Beşiktaş'taki Genel Merkez binası önünde toplandı. 25 kişilik gruba, sokağa çıkma yasağı gerekçesiyle polis müdahale etti. DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu’nun da aralarında bulunduğu 15 kişi gözaltına alındı.